Mijn eerste keer tolken

Stage aan t eind van ’t derde jaar: meelopen met een tolkmentor om wat “kijkervaring op te doen” in verschillende settings, zoals vergaderingen, bijeenkomsten, gesprekken en onderwijs. Uiteindelijk bleef het niet alleen bij kijken, maar zo’n tien keer 10 minuten mocht je ook zelf op de ‘tolkstoel’ gaan zitten,  je handen laten wapperen en zweten en genieten van deze indrukwekkende momenten!

Mijn tolkmentor tolkte één dag in de week in het onderwijs. Eerst ging ik een  keer mee om te kijken, de tweede dag mocht dan toch zelf aan de slag. “Begin jij de volgende les – verzorging – net als vorige week, weet je nog, over allerlei ziektes enzo?” zei mijn mentor. Nou ja, prima, één keer moet de eerste keer zijn, dacht ik. Ik had deze klas met zo’n 25 volwassen studenten, die een opleiding volgen tot helpende, al een dagje meegemaakt de week ervoor. In geval van nood zat de tolkmentor vlakbij om te steunen.

Ik ga zitten op de bekende plek: het stoeltje voorin de klas, naast het bureau van de leerkracht, met mijn gezicht naar de studenten. De dove student zit aan het tafeltje voor het bureau van de docent. De klas rondkijkend, voel ik koud zweet over m’n rug lopen, en met klamme handen luister ik naar wat er gezegd wordt. “Goed,” zegt de leerkracht, “we gaan het vandaag hebben over seksuele voorlichting geven en over de functie van de geslachtsorganen.” ‘Geslachtsorganen’… dat gebaar heb ik op de opleiding nog niet geleerd…. ik kijk naar mijn tolkmentor en ik voel dat dit een vrij kansloos uurtje gaat worden…. De tolkmentor gooit me het meest plastische gebaar toe dat er bestaat. Slik, ok,…prima, ik ben hier de tolk, ik ben aan het werk… Heel even vraag ik me af of er sprake is van een complot tussen de tolkmentor en de docent. Ik maak snel het gebaar in de hoop dat mijn rode kleur die inmiddels tomaat-achtige vormen aanneemt niet té opvallend is….

Achterin de klas slaat een vrouw breeduit lachend met haar hand op de tafel en roept: “Ha, ha, moet je de tolk zien, dát is een grappig gebaar!” Ik wens dat er in de vloer een luik opengaat waar ik met stoel en al doorheen zak…. Tien minuten kunnen lang duren. Wát een enerverend beroep moet dit zijn. Van de geslachtsorganen belandden we in een discussie over piercings op allerlei creatieve plaatsen. De tepelpiercings blijken het meest favoriete onderwerp. Bij het idee alleen al krijg ik een plaatselijke verkramping, maar gelukkig vertelt de student boeiend genoeg dat in ieder geval de hélft van de klas naar háár kijkt. De andere helft van de groep bestudeert het locatief gebruik van de gebaren in NGT…