Bij die andere tolk praat ze meer
Tolk jij weleens ergens waar horenden een mening over je hebben? Of een scherpe opmerking naar je maken die je niet meteen kunt plaatsen? Wat doe jij daar dan mee? Hadassa kreeg zo'n opmerking. Tijdens het tolken van een vergadering. In dit interview lees je hoe zij daarop reageerde.
Hadassa, jij vertelde over een opmerking tijdens een specifieke tolksituatie. Kun je die situatie nog eens beschrijven?
“Ik loste een andere tolk af bij het tolken van een vergadering. De vergadering zou drie uur duren. We hadden vooraf afgesproken dat de vaste tolk het eerste deel zou tolken. En ik het laatste gedeelte. Ik kwam dus binnen in een situatie waar mensen al 1,5 uur aan het vergaderen waren. Ik ken de situatie, de ruimte en de mensen. Dus ik kon gemakkelijk mijn plek vinden en beginnen met tolken.
Nadat ik een tijdje getolkt had, zei iemand in de vergadering tegen de dove werknemer: ”hé, dat is grappig, bij de vorige tolk praatte je meer dan bij deze tolk”. Ik vond dat een scherpe observatie. Toen ik ná het volgen van de nascholing Tolk jij introvert of extrovert? terugdacht aan deze tolksituatie, kon ik de opmerking van die horende werknemer beter plaatsen.”
Je kwam niet voor het eerst in deze vergadersituatie. Daaruit trek ik de conclusie dat de dove werknemer het prettig vindt als jij komt tolken. Ik ben wel benieuwd hoe jij die opmerking opgevat hebt?
"Deze dove werknemer is mijn zus. We kennen elkaar dus al zo’n 40 jaar. Zij heeft een outgoing karakter. Ze is een echte flapuit, een mensen-mens. Ze is erg sociaal en daarbij vindt ze het heerlijk om dingen over zich heen te laten komen. Onze karakters verschillen enorm. Ik denk juist veel na voordat ik iets zeg, ik vind het heerlijk om alleen te zijn. Als ik voor werk op pad ga, wil ik graag goed voorbereid zijn. Mijn zus voelt aan of ze een tolk met meer introvert of meer extrovert gedrag voor zich heeft. Bij een tolk die qua karakterstructuur op haar lijkt, kan zij zich in een vergadering beter uiten. Dat merkte haar horende collega op. De tolk die er in de ochtend was, lijkt qua karakter veel meer op mijn zus dan ik".
Wat bijzonder! Twee zussen met hele andere karakters. Jij verwerkt informatie op een diep niveau in je brein. Zij staat open voor alles en iedereen en maakt heel makkelijk contact maakt met mensen. Zij zet jou als tolk in. Hoe hebben jullie het daar met elkaar over?
"Mijn zus vraagt mij in bepaalde tolksituaties bewust niet om te komen tolken. Ze geeft aan dat als ik voor haar tolk, dat ze dan minder zelf de beurt neemt. Dan stemt ze zich - onbewust - af op mijn karakter. Aan de andere kant, als ik voor haar tolk, krijgt ze meer details mee. In bepaalde situaties is dat heel prettig. Ik ben van de details. Zij is van de grote lijnen. Een tolk die ook ‘van de grote lijnen is’, geeft haar meer ruimte om vrij te zijn in de sociale interactie. In een vergadering is dat heel fijn. Bij een tolkopdracht met een hogere informatiedichtheid, is het voor mijn zus juist fijn om mij in te zetten. Dan krijgt ze ook echt veel informatie mee. Ook de details.
Door deze nascholing zijn we met elkaar in gesprek gegaan over onze karakters. En over hoe onze karakterstructuren meedoen als we ons als tolkgebruiker en tolk in een situatie bevinden."
Als je mij jouw verhaal vertelt, dan proef ik geen oordeel. Je verwijt jezelf niet dat je meer ‘outgoing’ zou moeten zijn. Je verwijt je zus ook niet dat ze meer zou moeten praten als jij voor haar tolkt.
"We hebben gemerkt dat het herkennen van het verschil in interactie, door het inzetten van een andere tolk met een ander karakter, juist rijk is. Het heeft niet te maken met of je een goede tolk bent of niet. Het gaat vooral om wat je van jezelf meeneemt. Dat een buitenstaander dat opmerkt, zoals deze horende werknemer in die vergadering, dat vind ik een scherpe observatie.
Als je daar als tolk voor het eerst zou zijn en je zou niemand kennen, dan kan ik me voorstellen dat je in eerste instantie aan jezelf gaat twijfelen. Als een dove tolkgebruiker minder de beurt neemt of krijgt, dan wordt dat vaak negatief opgevat ten opzichte van de tolk. Terwijl je dat gegeven ook kunt gebruiken om open met elkaar in gesprek te gaan. Als je elkaars voorkeursgedrag leert kennen, dan kun je inschatten of je als tolk ‘de energie van de ander’ kunt dragen. En hoe je bewuste keuzes kunt maken daarin. Keuzes in welke situaties je wél de energie van de ander kunt dragen, met welke mensen en op welk moment. En wanneer niet. Die begrenzing geeft ruimte. Daar wordt elke samenwerking mooier en effectiever van!"
